Doğum lekeleri, doğumdan yaklaşık birkaç hafta sonra ortaya çıkan, ciltte yer alan renk değişiklikleri olarak adlandırılmaktadır. Doğum lekelerinin çok büyük bir kısmı zararsız olmasıyla bilinmektedir. Fakat zamanla büyüyen doğum lekelerinin estetik açıdan kötü bir görünüm vermesi ya da doğum lekelerinin altta yatan başka bir hastalık nedeniyle oluşması, lekelerin tedavi edilmesi için bir sebep olabilmektedir.
Doğum Lekesi Nedir?
Doğum lekesi, doğumdan sonraki birkaç hafta içerisinde ortaya çıkan ve bu nedenle de bebeklerde yaygın olarak görülen bir cilt lekesidir. Doğum lekelerinin oluşabilecekleri kesin bir bölge bulunmamakla birlikte yüzde ya da vücudun herhangi bir yerinde oluştukları gözlemlenebilmektedir. Doğum lekelerinin rengi, boyutu, şekli insandan insana değişim göstermektedir. Bazı durumlarda doğum lekelerinin kalıcı olduğu ya da lekenin giderek büyüdüğü görülse de bazı durumlarda lekelerin kendiliğinden kaybolabildiği bilinmektedir. Doğum lekelerinin oluşumunun büyük bir kısmı zararsızdır fakat bazı durumlarda altta yatan bir başka hastalığın göstergesi olabilmektedirler.
Doğum Lekesi Neden Oluşur?
Doğum lekeleri, genellikle doğumdan hemen sonra ya da ilk birkaç ay içerisinde bebeklerin ciltlerinde görülen renkli alanlardır. Bu lekeler, çeşitli nedenlerden dolayı oluşabilir ve genellikle zararsızdır. İşte doğum lekelerinin oluşma nedenleri hakkında bazı bilgiler:
- Bazı doğum lekeleri, ciltteki pigment hücrelerinin aşırı üretimi veya düzensiz dağılımı sonucunda oluşur. Bu tür lekelere örnek olarak kahverengi veya siyah lekeler olan kafe-au-lait lekeleri verilebilir.
- Doğum lekeleri, cildin altındaki kan damarlarının anormal şekilde büyümesi sonucu oluşur. Örneğin, port wine stain adı verilen lekeler kırmızı renkte olup genellikle yüzde veya boyunda görülür.
- Cildin altındaki küçük damarların yanlış bağlanması veya oluşumu sonucunda, çeşitli şekillerde doğum lekeleri oluşabilir. Örnek olarak “angel’s kiss” adı verilen lekeler, bebeklerin yüzünde veya alnında yaygın olarak görülür.
- Bebeklerin vücutlarında anneden geçen hormonlar, bazen doğum lekelerinin oluşumuna neden olabilir. Örneğin, melasma olarak bilinen lekeler genellikle hamilelik sırasında ortaya çıkar.
Doğum lekelerinin çoğu zaman tedavi gerektirmez ve zamanla kendiliğinden azalabilir veya tamamen kaybolabilir. Bununla birlikte, bazı durumlarda doğum lekeleri sağlık sorunlarına yol açabilir veya estetik kaygılara sebep olabilir. Bu tür durumlarda, bir dermatologa danışmak önemlidir.
Doğum Lekesi Nedenleri Nelerdir?
Doğum lekesi nedenleri arasında halk arasında pek çok inanış bulunmaktadır. Bu inanışlar arasından en sık duyulan ise, kadınların hamilelik dönemlerinde bazı yiyecekleri yemeleri ya da aşerdikleri yiyecekleri yiyememeleridir. Fakat tıp bilimine göre doğum lekelerinin oluşumunda bu gibi nedenler yer almamaktadır. Günümüzde hala tam olarak neden oluştuğu bilinmeyen doğum lekeleri, çoğunlukla genetik kaynaklıdır. Bu nedenle de doğum lekelerini geçirmek için başvurulan yöntemlerin medikal işlemler oldukları görülmektedir.
Doğum lekesi oluşumu sırasında ise, oluşumların damar yolu ve pigment yolu olarak iki farklı kategoride incelendikleri görülmektedir. Damar yolu kaynaklı doğum lekeleri, ciltte oluşan kan damarlarının bir nedenle birleşmelerinde problemler görülmesi sonucunda oluşmaktadırlar. Somon lekesi, hemanjiyomlar ve şarap lekeleri damar yolu kaynaklı doğum lekesi çeşitlerindendir.
Pigment yolu kaynaklı doğum lekeleri arasında ise; benler, sütlü kahve lekeleri ve Moğol lekeleri yer almaktadır. Benler, en çok görülen doğum lekesi çeşitlerinden biridir. Genellikle kahverengi renkte oluşan benlerin, şekil ve boyutlarının takip edilmesi gerekmektedir. Benlerde görülen bazı değişiklikler, cilt kanseri oluşumu göstergesi olarak düşünülebilmektedir.
Doğum Lekesi Nasıl Tedavi Edilir?
Doğum lekesi tedavisi, pek çok yöntem ile yapılabilmektedir. Doğum lekelerinin tedavi edilme nedenleri arasında genellikle estetik kaygılar yer almaktadır. Bu nedenle üretilmiş olan doğum lekesi tedavileri arasında ise; lazer tedavisi, beta-blokerler ilaç tedavisi, kortikostreoidler ve cerrahi müdahaleler yer almaktadır. Bu yöntemler arasından en sık başvurulan yöntem ise lazer tedavisi olarak bilinmektedir. Lazer tedavisi daha çok şarap lekeleri için kullanılmaktadır. Bu yöntem ile tedavi edilen doğum lekelerinin görünümlerinin azaldığı ya da tamamen yok oldukları görülebilmektedir. Bebeklik ve yetişkinlik dönemlerinde uygulanabilen lazer tedavisi, birkaç seanslık bir uygulama sonucunda istenilen görüntüyü verebilmektedir. Tedavinin ardından geçici bir şişlik ve morarma durumu oluşabilmektedir.
