Demir vücuttaki kırmızı kan hücrelerinde bulunan ve oksijenin iletimini sağlayan bileşenlerden biridir. Vücutta demir eksikliği olması halinde oksijenin taşınması zorlaşır. Kişide demirin eksik olmasına bağlı olarak zayıflık, aşırı yorgunluk, kolay kırılabilen tırnaklar, nefes alıp vermede güçlük, el ve ayaklarda üşüme türü belirtiler görülür. Demirin eksik olmasına bağlı olarak iştahsızlık, baş ağrısı ve baş dönmesi ortaya çıkabilir. Sizde de bu belirtiler varsa demir eksikliği anemisi yaşıyor olabilirsiniz.
Demir Eksikliği Nedenleri Nelerdir?
Demir anemisi olan kişilerde hafıza sorunları ve performans düşüşleri sık görülür. Özellikle aşırı halsizlik durumunun arkasında demirin eksik olmasından şüphelenilebilir. Kan tahlilleri ile öğrenilen demir anemisinin nedenleri şu şekilde sıralanabilir;
1.Demir Açısından Yetersiz Beslenme
Demir dışarıdan alınan ve vücut tarafından üretilemeyen bileşenlerden biridir. Bu nedenle beslenme programlarında demir açısından zengin gıdaların bulundurulması gerekir. Demir eksikliği en çok çocuklarda, gençlerde, hamilelerde ve emziren annelerde görülmektedir. Adet döneminde de sık sık yaşanan bu yetersizlik nedeniyle kadınlarda demir anemisi erkeklere göre daha fazla rastlanmaktadır. İnek sütü alan bebeklerde ve vejetaryen beslenme tarzını benimseyen kişilerde bu aneminin görülme olasılığı da yüksektir.
2. Kan Kaybı
Vücutta geçirilen ameliyat ya da yaralanmalara bağlı olarak yaşanan kan kayıpları demir yetersizliğinin görülme nedenleri arasında bulunur. Bağırsak ve mide ülserleri görülmesi durumunda ya da kurtların neden olduğu parazitlerde de demir oranı eksilecektir.
3. Demirin Emilmemesi
Bazı kişilerde bağırsak sorunlarına bağlı olarak demir emilimi yapılamaz. Mide ameliyatı olan ya da Çölyak hastalığı olan kişilerde demirin emilimi zordur ve bu zorluk demirin eksilmesine neden olur.
4. Gebelik
Demir eksikliğinin temel nedenleri arasında gebelik gösterilebilir. Gebelik süreci geçici olduğundan ve bebek annedeki demiri kullandığından dolayı bu dönemde takviye demir alınmaktadır.
Hamilelik Belirtileri Nelerdir?
Demir Eksikliği Nasıl Geçer?
Demir eksikliği tanısı koyulan kişilerde öncelikle hangi nedene bağlı olarak bu sorunun yaşandığına bakmak gerekir. Beslenme listesi demir açısından fakir olan kişilerde demir yoğunluklu bir diyet ile sorun çözülecektir. Ancak demirin emilmemesi nedeniyle yaşanan sorunlarda gerekli tedavilere başlamak gerekir.
Demir eksikliği tedavisi için öncelikle demir açısından zengin besinler tüketilmesi gerekir. Bu besinleri listenize ekleyerek günlük almanız gereken demiri karşılayabilirsiniz.
Demir açısından zengin besinler;
- Tavuk
- Kırmızı et
- Deniz ürünleri
- Koyu yeşil yapraklı sebzeler
- Ispanak
- Fasulye
- Kuru üzüm
- Kuru incir
- Kuru kayısı
- Bezelye
- Yumurta
- Esmer pirinç
- Sakatat
- Tohumlar
- Tam tahıllar
- Meyveler
Bazı kişilerde demir emilimi zor olduğu için bu tür sorunu olan kişilerin C vitamini açısından zengin besinler alması gerekir. C vitamini bağırsaklardaki demir emilimini artıracaktır.
C vitamini yönünden zengin olan besinler;
- Limon
- Mandalina
- Portakal
- Kuşburnu
- Kivi
- Ananas
- Çilek
- Domates
- Marul
- Maydanoz
- Roka
- Yeşil ve kırmızıbiber
Bebeklerde Demir Eksikliği Nasıl Geçer?
Bebekler doğum öncesinde anne vücudundaki demirden faydalanır. Doğumdan sonra ise dışarıdan demir takviyesi almaları gerekebilir. Bunun için ülkemizde demir takviyesi ücretsiz olarak dağıtılmakta ve yeni doğan döneminden itibaren tavsiye edilmektedir.
Anne Sütünü Arttıran Besinler
Demir anemisinin görülmemesi için bebeklere ilk 6 aylık dönemde mutlaka anne sütü vermek gerekir. Aynı zamanda bebeklere yaşamın ilk 1 yılında inek sütü verilmemelidir. İnek sütü besleyici özellikte olmadığı gibi kansızlığa neden olmaktadır. Ek gıda döneminde ise tahıllarla ve sebze- meyvelerle hazırlanmış besinler verilmesi demir oranını sabit tutacaktır.
